آیا در اتومبیل ها با گیربکس های دستی, تعویض دنده بدون ترتیب باعث آسیب به خودرو می شود؟

در گیربکس های خودکار تعویض یا انتخاب دنده صحیح در شرایط مختلف برعهده یک نرم افزار گذاشته شده و راننده نقشی در این کار ندارد.
در گیربکس های نیمه خودکار تعویض دنده توسط راننده معمولا تحت نظارت بوده و در صورت اشتباه وی، دنده صحیح به صورت خودکار انتخاب می شود. در این نوع از گیربکس ها دنده ها معمولا به ترتیب کم و زیاد می شوند.
در گیربکس های کاملا دستی این راننده است که تمام و کمال کنترل گیربکس و انتخاب دنده ها را بر عهده دارد و برخلاف نمونه های سکوئنشال می تواند بدون رعایت ترتیب، دنده ها را تعویض کند.
اگر بخواهیم بدون رعایت ترتیب از یک دنده سنگین به دنده های سبک تر برویم، چنانچه در لحظه تعویض دور موتور بالا باشد، به دلیل عدم همخوانی سرعت چرخ ها و دور موتور، هنگام درگیر شدن کلاچ به خودرو ضربه وارد می شود. این اتفاق ساییدگی خفیف صفحه کلاچ را به دنبال داشته و در بلند مدت می تواند عمر این قطعه را کاهش دهد.
در حالت برعکس یعنی تعویض از دنده سبک به دنده سنگین نیز این مساله صادق بوده و در صورتی که دنده انتخابی با دور موتور و سرعت خودرو هماهنگی نداشته باشد، فشار زیادی به سیستم انتقال قدرت وارد شده و حتی ممکن است در برخی موارد شدید چرخ ها قفل شده و خودرو از حالت تعادل خارج شود.
شروع حرکت با دنده ۲ هم یکی دیگر از عواملی است که سبب استهلاک بیشتر صفحه کلاچ و فشار زیاد به خودرو می شود. در حالت کلی همواره باید بین سرعت خودرو، دور موتور و دنده انتخاب شده تناسب وجود داشته باشد.
اگر یکی از این فاکتورها رعایت نشود، نوعی ناهماهنگی ایجاد شده و موتور یا سیستم انتقال قدرت تحت فشار قرار خواهد گرفت.
به صورت کلی تعویض دنده بدون رعایت ترتیب، احتمال فرسایش صفحه کلاچ را افزایش می دهد و می تواند باعث تحمیل فشار مضاعف به سیستم انتقال قدرت و حتی موتور شود.
بنابراین بهتر است همیشه با رعایت ترتیب و بر اساس سرعت و دور موتور مناسب ترین دنده انتخاب شود.